วันเสาร์ที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2561

พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่ เนื้อตะกั่วถ้ำชา

พระสมเด็จที่สำคัญและหายากอีกประเภทหนึ่งคือ พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชา หรือเนื้อห่อชา ท่านเจ้าประคุณสมเด็จโต ท่านนำเอาเนื้อตะกั่วที่ใช้สำหรับห่อใบชาที่นิยมในหมู่ชนชั้นสูงในขณะนั้น มาสร้างเป็นเนื้อพระสมเด็จ มีข้อสันนิษฐานหนึ่งว่า นอกจากเนื้อตะกั่วถ้ำชาแล้วยังผสมเนื้อเหล็กไหลไพลดำ



เนื้อตะกั่่วถ้ำชา คำว่า "ตะกั่่วถ้ำชา" มาจากกล่องหรือกระป๋องที่ใส่ใบชาในสมัยนั้นท่านเอาเศษที่เหลือใช้มาทำพระ พระตะกั่วถ้ำชานี้มี ๒ แบบคือ
๑.แบบทุบ ท่านจะเอาแผ่นตะกั่วบางๆมาทุบกดลงแม่พิมพ์เป็นทรงพระ แบบทุบนี้สามารถม้วนได้คนในสมัยนั้นบางคนที่ได้ไปก็เอาไปม้วนเป็นตะกรุดไว้คล้องคอ แบบทุบที่มีเนื้อหนาก็มี
๒.แบบหล่อท่านเอาเศษตะกั่วที่เหลือมาเทหลอม โดยใช้แม่พิมพ์ที่พิมพ์แล้วมากดกับดินเป็นแผง ๆละ ๒๐ พิมพ์ พอพิมพ์ดินแข็งตัวดีแล้ว ก็เทน้ำตะกั่วที่หลอมละลายลงบนพิมพ์ทิ้งให้เย็นแล้วเอามาตัดขอบให้เรียบร้อย  เสร็จแล้วจึงนำมาปลุกเสก


พระพิมพ์ที่หล่อนี้จะมีความหนา พระเนื้อตะกั่วถ้ำชาเท่าที่สืบข้อมูล สันนิษฐานว่า ท่านทำครั้งแรกตอนอายุ ๒๖ ปี อาจจะมีก่อนหน้านี้ นอกจากที่ท่านทำแจกแล้วท่านยังได้นำไปบรรจุกรุด้วย
เช่นกรุวัดลครทำ กรุวัดบางขุนพรหมนอก (วัดอินทรวิหาร) กรุวัดเกศไชโย กรุที่จังหวัดอยุธยา







พระเนื้อตะกั่วถ้ำชาที่บรรจุกรุจะเกิดสนิมแดง ถ้าไม่ได้บรรจุกรุก็จะเป็นสีดำอมเทา
พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชามีตำราหลายเล่ม โดยเฉพาะหนังสือนามานุกรมพระเครื่องของ อ.พินัย ศักดิ์เสนีย์ ระบุไว้ว่าสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) สร้างไว้เมื่อครั้งครองวัดระฆังฯ โดยใช้ " แม่พิมพ์ยุคแรก " ก่อนที่หลวงวิจารณ์เจียรนัยแกะแม่พิมพ์ถวายให้ภายหลัง



พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชาที่สมเด็จโตสร้างมีจำนวนไม่มาก นักนิยมพระเครื่องบางคน (ความจริงหลายคน) ไม่ยอมรับว่าเป็นพระของสมเด็จโต นอกจากนี้ยังมีพระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชาอีกสำนักหนึ่งซึ่งมีอายุการสร้าง นานกว่าของสมเด็จโตก็คือ



พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชาของวัดบวรมงคล (หรือชื่อเดิมคือ "วัดลิงขบ") แต่ของวัดบวรมงคลจะปิดทองมาแต่ในกรุทุกองค์และสีของตะกั่วจะแลดูคล้ำกว่า นอก จากนี้เกจิดังยุคก่อนปัจจุบันคือ หลวงปู่โต๊ะ วัดประดู่ฉิมพลี ก็มีการนำตะกั่วชนิดนี้มาสร้างเป็นพระพิมพ์สมเด็จ แต่พิมพ์ทรงจะแตกต่างและเนื้อหายังสดใหม่ สามารถแยกแยะได้ไม่ยาก  นอกจากนี้ ยังมีบางวัดนำตะกั่วชนิดนี้มาสร้างเป็นพระพิมพ์สมเด็จย้อนยุคอีกเหมือนกัน



✨✨✨นอกจากพระสมเด็จเนื้อผงแล้ว พระสมเด็จที่สำคัญและหายากอีกประเภทหนึ่งคือ พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชา หรือเนื้อห่อชา ที่มีหลักฐานการสร้างว่า ท่านเจ้าประคุณสมเด็จโต ท่านนำเอาเนื้อตะกั่วที่ใช้สำหรับห่อใบชาที่นิยมในหมู่ชนชั้นสูงในขณะนั้น มาสร้างเป็นเนื้อพระสมเด็จ มีข้อสันนิษฐานหนึ่งว่า นอกจากเนื้อตะกั่วถ้ำชาแล้วยังผสมเนื้อเหล็กไหลไพลดำไปด้วย พระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชามีตำราหลายเล่ม โดยเฉพาะหนังสือนามานุกรมพระเครื่องของ อ.พินัย ศักดิ์เสนีย์ ระบุไว้ว่าสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) สร้างไว้เมื่อครั้งครองวัดระฆังฯ โดยใช้แม่พิมพ์ยุคแรกก่อนที่หลวงวิจารณ์เจียรนัยจะแกะแม่พิมพ์ถวายให้ภาย หลังพระสมเด็จเนื้อตะกั่วถ้ำชาที่สมเด็จโตสร้างมีจำนวนไม่มาก นักนิยมพระเครื่องหลายคนไม่ยอมรับว่าเป็นพระของสมเด็จโต แต่เซียนใหญหาเช่ากันแบบเงียบๆ


ไม่มีความคิดเห็น: